راهنمای کامل تشخیص خرابی سنسور دریچه گاز + روش تست
سنسور دریچه گاز نقش کلیدی در تنظیم عملکرد موتور دارد و خرابی آن می‌تواند باعث کاهش شتاب، نوسان دور موتور و روشن شدن چراغ چک شود. با یادگیری روش‌های تست دقیق این سنسور می‌توانید از بروز مشکلات پرهزینه جلوگیری کنید.
راهنمای کامل تشخیص خرابی سنسور دریچه گاز + روش تست
سنسور دریچه گاز چیست و چه نقشی در عملکرد خودرو دارد؟
سنسور دریچه گاز (Throttle Position Sensor یا TPS) یکی از مهم‌ترین قطعات در سیستم مدیریت موتور خودرو است که وظیفه دارد میزان باز و بسته بودن دریچه گاز را به ECU (واحد کنترل الکترونیکی موتور) گزارش دهد. این اطلاعات برای تنظیم میزان پاشش سوخت، زمان جرقه‌زنی و کنترل دور موتور حیاتی است.
در صورت خرابی این سنسور، راندمان موتور کاهش می‌یابد و علائم مختلفی در عملکرد خودرو ظاهر می‌شود.
علائم خرابی سنسور دریچه گاز
تشخیص خرابی سنسور دریچه گاز با توجه به علائم زیر امکان‌پذیر است:
1. افزایش ناگهانی یا کاهش دور موتور
اگر در حالت درجا یا هنگام رانندگی متوجه نوسان دور موتور شدید، ممکن است TPS به درستی مقدار باز بودن دریچه را گزارش نکند.
2. کاهش قدرت و شتاب خودرو
سنسور معیوب ممکن است به ECU فرمان اشتباه بدهد، در نتیجه موتور به‌خوبی گاز نمی‌خورد یا شتاب لازم را ندارد.
3. روشن شدن چراغ چک موتور
در صورت خرابی کامل یا نسبی TPS، چراغ چک موتور روشن می‌شود. با دستگاه دیاگ می‌توان کد خطای مربوط به آن را مشاهده کرد (مانند P0120 تا P0124).
4. توقف ناگهانی موتور
در برخی موارد، خرابی سنسور دریچه گاز باعث خاموش شدن ناگهانی خودرو به‌خصوص در هنگام کاهش سرعت یا توقف می‌شود.
5. ریپ زدن و لرزش در دورهای پایین
اگر خودرو در دورهای پایین دچار ریپ زدن، لرزش یا تردید در گاز خوردن شود، این سنسور یکی از عوامل مشکوک خواهد بود.
روش‌های تست سنسور دریچه گاز
روش اول: استفاده از دستگاه دیاگ (عیب‌یاب)
- خودرو را روشن کرده و دستگاه دیاگ را وصل کنید.
- وارد بخش سنسور TPS شوید.
- مقدار ولتاژ یا درصد باز بودن دریچه گاز را بررسی کنید.
- در حالت بسته باید حدود 0.5 ولت یا کمتر از 10% باشد.
- در حالت باز کامل باید تا 4.5 ولت یا نزدیک 100% افزایش یابد.
- تغییرات باید پیوسته و بدون پرش باشد.
روش دوم: تست با مولتی‌متر
- سوکت سنسور را جدا نکنید.
- دو سر مولتی‌متر را روی پایه سیگنال و پایه زمین قرار دهید.
- سوییچ را باز کنید (بدون استارت).
- با دست، دریچه گاز را به آرامی باز و بسته کنید.
- تغییرات ولتاژ را بررسی کنید: باید به آرامی از حدود 0.5 ولت تا 4.5 ولت تغییر کند.
- اگر ولتاژ پرش دارد، ثابت نمی‌ماند یا قطع و وصل می‌شود، سنسور معیوب است.
دلایل خرابی سنسور دریچه گاز
- فرسودگی مکانیکی بر اثر استفاده طولانی‌مدت
- نفوذ آب یا روغن به داخل سوکت یا محفظه سنسور
- اتصال ضعیف یا سیم‌کشی آسیب‌دیده
- نوسانات برق یا استفاده از باتری/دینام معیوب
- کیفیت پایین قطعه تعویضی
راهکارهای جلوگیری از خرابی سنسور دریچه گاز
- استفاده از سوخت با کیفیت و پرهیز از رانندگی با گاز نیمه‌باز
- سرویس دورهای دریچه گاز و سنسورها
- بررسی و تعمیر سیم‌کشی در زمان بروز مشکلات برقی
- جلوگیری از نفوذ آب به محفظه موتور
- استفاده از سنسور اورجینال یا برند معتبر
نحوه تعویض سنسور دریچه گاز
- سوییچ را ببندید و باتری را قطع کنید.
- سوکت سنسور را به‌آرامی جدا کنید.
- پیچ‌های نگهدارنده سنسور را باز کرده و آن را خارج کنید.
- سنسور جدید را در همان موقعیت نصب کرده و پیچ‌ها را ببندید.
- سوکت را وصل کنید و باتری را مجدداً متصل نمایید.
- با دستگاه دیاگ یا به‌صورت دستی، وضعیت عملکرد سنسور جدید را بررسی کنید.
نکته مهم: ریست ECU پس از تعویض سنسور
برای عملکرد دقیق سنسور جدید، باید ECU ریست یا با دستگاه دیاگ مقدار صفر موقعیت دریچه گاز مجدداً ثبت شود.
جمع‌بندی
سنسور دریچه گاز یکی از قطعات حیاتی در عملکرد نرم و بهینه موتور خودرو است. شناخت علائم خرابی و توانایی تست آن می‌تواند از هزینه‌های زیاد تعمیرات جلوگیری کرده و عملکرد خودرو را حفظ کند. تست‌های ساده با دیاگ یا مولتی‌متر و همچنین تعویض سنسور در صورت نیاز، از مهم‌ترین مراحل نگهداری خودرو هستند.
ثبت سوال یا دیدگاه شما
دیدگاه خود را برای ما ارسال کنید.بدون دیدگاه
عضویت در خبرنامه
پر بازدید ترین ها
راهنمای کامل رفع مشکلات شایع سیستم صوتی خودرو
تاثیر تغییر ناگهانی دنده بر سلامت گیربکس
چرا کمربند ایمنی گیر می‌کند و چگونه آن را آزاد کنیم؟
علائم خرابی شیر انبساط کولر
چرا کولر ماشین خنک نمی‌کند؟ علت‌ها و راهکارهای خانگی
هنوز دیدگاهی ثبت نشده است. اولین نفری باشید که دیدگاه می‌نویسید!