بررسی تاثیر باد لاستیک در دمای پایین

بررسی تأثیر باد لاستیک در دمای پایین

در فصل‌های سرد سال، به‌ویژه در زمستان، عملکرد لاستیک خودرو بیش از هر زمان دیگری به شرایط باد و فشار آن وابسته است. دمای پایین هوا می‌تواند تأثیر مستقیم و قابل توجهی بر میزان باد لاستیک‌ها داشته باشد و در نتیجه ایمنی، مصرف سوخت، کنترل فرمان و حتی عمر لاستیک را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله، به‌صورت جامع به بررسی تأثیر دمای پایین بر فشار باد لاستیک، علل کاهش آن، پیامدهای نادیده گرفتن تنظیم باد در سرما و روش‌های صحیح نگهداری لاستیک در فصول سرد می‌پردازیم.

تأثیر دمای پایین بر فشار باد لاستیک

وقتی دمای هوا کاهش پیدا می‌کند، مولکول‌های هوا درون لاستیک منقبض می‌شوند و حجم آن‌ها کم می‌شود. این پدیده باعث می‌شود فشار باد داخل لاستیک کاهش یابد. به‌طور میانگین، با کاهش هر ۱۰ درجه سانتی‌گراد از دما، فشار باد لاستیک حدود ۱ psi (معادل ۰.۰۷ بار) کمتر می‌شود. بنابراین در روزهای سرد زمستان، اگر فشار باد لاستیک کنترل نشود، ممکن است حتی تا ۱۰ درصد از حد استاندارد کمتر شود.

کاهش فشار باد در هوای سرد، نه‌تنها موجب تغییر در تماس لاستیک با سطح جاده می‌شود، بلکه باعث افزایش مصرف سوخت و کاهش کنترل خودرو نیز خواهد شد.

چرا در دمای پایین، باد لاستیک اهمیت بیشتری دارد؟

در زمستان، سطح جاده‌ها معمولاً لغزنده‌تر است و لاستیک‌ها باید حداکثر چسبندگی را داشته باشند. وقتی فشار باد کمتر از مقدار استاندارد باشد، سطح تماس لاستیک با زمین افزایش یافته اما توزیع نیرو یکنواخت نیست، در نتیجه چسبندگی واقعی کاهش پیدا می‌کند. همچنین لاستیک بیش از حد داغ می‌شود و احتمال ترک خوردن یا پارگی آن بالا می‌رود.

در مقابل، اگر باد لاستیک بیش از حد باشد، سطح تماس لاستیک با جاده کمتر شده و ترمزگیری و فرمان‌پذیری ضعیف‌تر می‌شود. بنابراین تنظیم دقیق باد لاستیک در دمای پایین یکی از مهم‌ترین اصول ایمنی در رانندگی زمستانی است.

علائم کاهش باد لاستیک در هوای سرد

رانندگان معمولاً با کاهش باد لاستیک در سرما متوجه تغییراتی در رفتار خودرو می‌شوند. برخی از نشانه‌های رایج عبارت‌اند از:

سخت‌تر شدن کنترل فرمان در سرعت‌های پایین

افزایش مصرف سوخت

احساس نرمی بیش از حد در حرکت یا ضربات هنگام عبور از دست‌انداز

کاهش پایداری خودرو در پیچ‌ها

افزایش احتمال روشن شدن چراغ هشدار فشار باد در خودروهای جدید

توجه به این علائم و بررسی دوره‌ای باد لاستیک می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.

بهترین زمان بررسی باد لاستیک در دمای پایین

برای اندازه‌گیری دقیق فشار باد، باید لاستیک‌ها «سرد» باشند؛ یعنی حداقل سه ساعت پس از توقف خودرو یا قبل از شروع رانندگی در صبح. در غیر این صورت، حرارت حاصل از حرکت خودرو باعث افزایش موقتی فشار باد شده و نتیجه اندازه‌گیری دقیق نخواهد بود.

در فصل‌های سرد سال توصیه می‌شود حداقل هفته‌ای یک بار باد لاستیک‌ها بررسی شود، زیرا نوسانات دما می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر فشار وارد کند.

تأثیر باد کم بر عملکرد خودرو در زمستان

افزایش مصرف سوخت: باد کم باعث افزایش سطح تماس لاستیک با زمین شده و مقاومت غلتشی را بالا می‌برد. این یعنی موتور باید نیروی بیشتری برای حرکت تولید کند و در نتیجه سوخت بیشتری مصرف می‌شود.

کاهش عمر لاستیک: باد ناکافی باعث فرسایش غیر یکنواخت لاستیک می‌شود و عمر مفید آن را تا ۲۵ درصد کاهش می‌دهد.

کاهش ایمنی در رانندگی: در جاده‌های خیس یا یخ‌زده، فشار پایین باد باعث کاهش کنترل در پیچ‌ها و افزایش مسافت ترمزگیری می‌شود.

افزایش احتمال ترک خوردگی لاستیک: لاستیک کم‌باد در دمای پایین انعطاف‌پذیری خود را از دست داده و در برابر ترک یا شکستگی آسیب‌پذیرتر می‌شود.

تأثیر باد زیاد بر عملکرد لاستیک در هوای سرد

برخی رانندگان تصور می‌کنند در سرما باید باد لاستیک را بیش از حد معمول تنظیم کنند تا از کاهش فشار جلوگیری شود، اما این کار نیز خطرناک است. باد زیاد باعث سفتی لاستیک، کاهش چسبندگی و افزایش احتمال ترکیدگی در اثر ضربه‌های جاده می‌شود. علاوه بر این، سایش لاستیک در بخش میانی بیشتر شده و الگوی فرسایش نامتوازن خواهد بود.

بهترین فشار باد لاستیک در فصول سرد

مقدار دقیق باد لاستیک در دفترچه راهنمای خودرو یا برچسب داخل درب راننده مشخص شده است. معمولاً خودروهای سواری در محدوده ۳۰ تا ۳۵ psi قرار دارند. در هوای سرد، بهتر است فشار باد حدود ۱ تا ۲ psi بیشتر از مقدار استاندارد باشد تا در اثر کاهش دما، فشار به حد مناسب برسد.

نقش باد نیتروژن در سرما

استفاده از نیتروژن به جای هوای معمولی برای باد لاستیک، در دمای پایین عملکرد بهتری دارد. نیتروژن رطوبت ندارد و در برابر تغییرات دما پایداری بیشتری نشان می‌دهد، بنابراین نوسان فشار در سرما کمتر می‌شود. همچنین نیتروژن باعث افزایش عمر لاستیک و کاهش احتمال اکسید شدن لایه‌های داخلی آن می‌شود.

نکات مهم برای نگهداری فشار باد لاستیک در زمستان

همیشه از فشارسنج دقیق استفاده کنید.

فشار باد را صبح‌ها قبل از حرکت کنترل کنید.

در هنگام سفرهای طولانی، فشار باد را در چندین مرحله بررسی کنید.

در صورت استفاده از لاستیک‌های زمستانی، تنظیم فشار مطابق توصیه سازنده آن‌ها انجام شود.

از ترک خوردگی یا نشتی دریچه باد اطمینان حاصل کنید.

سخن پایانی

تأثیر دمای پایین بر فشار باد لاستیک موضوعی است که نباید آن را نادیده گرفت. کاهش فشار حتی به میزان کم می‌تواند عملکرد لاستیک را دگرگون کرده و ایمنی خودرو را به خطر بیندازد. با بررسی منظم فشار باد، رعایت توصیه‌های سازنده و استفاده از لاستیک‌های مناسب فصل، می‌توان هم از عمر لاستیک‌ها محافظت کرد و هم از رانندگی ایمن و کم‌هزینه در زمستان لذت برد.