کلاچ TCC چیست و چرا گیربکس اتوماتیک ضربه میزند؟
کلاچ TCC در گیربکس اتوماتیک با قفل کردن مبدل گشتاور، راندمان انتقال نیرو را افزایش و مصرف سوخت را کاهش میدهد. خرابی این قطعه یا سلونوئید آن میتواند باعث ضربه، لرزش و تعویض نادرست دنده در گیربکس اتوماتیک شود.
کلاچ TCC چیست و چرا گیربکس اتوماتیک ضربه میزند؟
در خودروهای مجهز به گیربکس اتوماتیک، عملکرد نرم و بدون ضربه هنگام تعویض دنده از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از اجزای کلیدی که در این فرآیند نقش دارد، کلاچ TCC یا Torque Converter Clutch است. این قطعه وظیفه دارد ارتباط بین موتور و گیربکس را در شرایط خاصی به صورت مستقیم برقرار کند تا از هدررفت انرژی جلوگیری شود. با این حال، در صورتی که این قطعه دچار ایراد شود، گیربکس ممکن است دچار ضربه، لرزش یا تعویضهای غیرعادی دنده شود.
کلاچ TCC چیست و چه وظیفهای دارد؟
کلاچ TCC که مخفف Torque Converter Clutch است، درون مبدل گشتاور (Torque Converter) قرار دارد. مبدل گشتاور در گیربکسهای اتوماتیک همان نقشی را دارد که کلاچ در گیربکسهای دستی ایفا میکند، اما با عملکردی روانتر و خودکار.
در حالت عادی، مبدل گشتاور با استفاده از سیال گیربکس، نیرو را از موتور به گیربکس منتقل میکند. این فرآیند باعث میشود بین موتور و گیربکس لغزش جزئی وجود داشته باشد تا تعویض دندهها نرمتر انجام شود. اما در سرعتهای بالا یا زمانی که خودرو به دمای کاری مناسب رسیده است، کلاچ TCC فعال میشود و موتور را به صورت مستقیم به گیربکس متصل میکند.
این اتصال مستقیم چند مزیت مهم دارد:
کاهش مصرف سوخت
افزایش راندمان انتقال قدرت
کاهش حرارت تولیدی در مبدل گشتاور
بهبود عملکرد کلی گیربکس در سرعتهای بالا
نحوه عملکرد کلاچ TCC
زمانی که خودرو در حال حرکت است و به سرعت ثابت میرسد (مثلاً در جاده)، واحد کنترل گیربکس (TCM) سیگنالی به سلونوئید TCC ارسال میکند. این سلونوئید، فشار روغن را به گونهای تنظیم میکند که صفحه کلاچ داخل مبدل گشتاور به صورت کامل قفل شود. در نتیجه، لغزش بین موتور و گیربکس از بین میرود و نیرو به شکل مستقیم منتقل میشود.
در صورت کاهش سرعت یا نیاز به شتابگیری مجدد، این قفل باز میشود تا انتقال نیرو دوباره از طریق سیال انجام گیرد و تغییر دندهها نرمتر شود.
علائم خرابی کلاچ TCC
خرابی یا عملکرد نادرست کلاچ TCC میتواند باعث مشکلات متعددی در گیربکس اتوماتیک شود. از مهمترین نشانههای خرابی این قطعه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
ضربه هنگام تعویض دندهها
احساس لرزش در هنگام حرکت با سرعت ثابت
افزایش مصرف سوخت
بالا رفتن دمای گیربکس
خاموش شدن ناگهانی خودرو در حالت توقف (درگیر ماندن TCC)
روشن شدن چراغ چک موتور یا گیربکس (Check Engine Light)
چرا گیربکس اتوماتیک ضربه میزند؟
ضربه در گیربکس اتوماتیک میتواند دلایل متعددی داشته باشد و همیشه مربوط به خرابی TCC نیست، اما این قطعه نقش مهمی در بروز این مشکل دارد. در ادامه دلایل اصلی ضربه گیربکس را بررسی میکنیم:
1. خرابی یا گیر کردن کلاچ TCC
اگر کلاچ TCC در حالت قفل باقی بماند یا به درستی باز نشود، هنگام توقف خودرو، انتقال نیرو به طور ناگهانی قطع میشود و باعث ضربه یا خاموش شدن خودرو میگردد.
2. آلودگی یا کاهش سطح روغن گیربکس
روغن گیربکس نقش حیاتی در روانکاری، خنککنندگی و انتقال فشار هیدرولیکی دارد. اگر روغن کثیف، سوخته یا کم باشد، فشار هیدرولیک کافی برای عملکرد درست سلونوئید TCC و سایر بخشها وجود نخواهد داشت و در نتیجه، ضربه در هنگام تعویض دندهها ایجاد میشود.
3. خرابی سلونوئید TCC
سلونوئید TCC وظیفه کنترل باز و بسته شدن کلاچ TCC را بر عهده دارد. خرابی آن میتواند موجب شود کلاچ به موقع درگیر یا آزاد نشود و در نتیجه، گیربکس ضربه بزند یا تعویضها با تاخیر انجام شوند.
4. ایراد در واحد کنترل گیربکس (TCM)
واحد کنترل گیربکس سیگنالهای لازم برای زمانبندی تعویض دنده و فعالسازی TCC را صادر میکند. هر گونه نقص در نرمافزار یا سنسورهای مرتبط با این واحد میتواند عملکرد گیربکس را مختل کند.
5. فرسودگی دیسکها و صفحات داخلی گیربکس
در خودروهایی با کارکرد بالا، سایش طبیعی قطعات داخلی گیربکس میتواند منجر به ضربه، لغزش یا تأخیر در دنده عوض کردن شود.
چگونه مشکل ضربه گیربکس را برطرف کنیم؟
رفع ضربه در گیربکس اتوماتیک نیاز به بررسی تخصصی دارد، اما رعایت چند نکته مهم میتواند از بروز این مشکل جلوگیری کند یا آن را کاهش دهد:
تعویض به موقع روغن گیربکس بر اساس دفترچه راهنما
استفاده از روغن گیربکس اصلی و استاندارد
بررسی دورهای سلونوئیدها و فیلتر روغن گیربکس
اجتناب از رانندگی پرشتاب یا توقفهای ناگهانی مکرر
عیبیابی با دستگاه دیاگ برای بررسی خطاهای TCC و TCM
در بسیاری از موارد، فقط با تعویض روغن یا شستوشوی مدار هیدرولیکی، عملکرد گیربکس به حالت نرمال بازمیگردد. اما اگر سلونوئید TCC یا خود مبدل گشتاور آسیب دیده باشد، ممکن است نیاز به تعمیر یا تعویض قطعه باشد.
تأثیر نگهداری صحیح بر عمر گیربکس اتوماتیک
نگهداری منظم و صحیح از گیربکس اتوماتیک، عمر مفید کلاچ TCC و سایر قطعات داخلی را افزایش میدهد. بیتوجهی به علائم اولیه مانند لرزش، تاخیر در تعویض دنده یا ضربههای خفیف میتواند منجر به هزینههای سنگین تعمیر گیربکس شود. توصیه میشود هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر، روغن گیربکس و فیلتر آن تعویض شود تا از تجمع ذرات فلزی و آلودگی جلوگیری گردد.
جمعبندی
کلاچ TCC یکی از اجزای حیاتی گیربکس اتوماتیک است که با قفل کردن مبدل گشتاور در سرعتهای بالا، راندمان خودرو را افزایش و مصرف سوخت را کاهش میدهد. با این حال، خرابی این قطعه میتواند موجب ضربه، لرزش، یا حتی خاموش شدن خودرو در حالت توقف شود.
ثبت سوال یا دیدگاه شما
دیدگاه خود را برای ما ارسال کنید.بدون دیدگاه
عضویت در خبرنامه
پر بازدید ترین ها
قیمت فیات و دیگر خودرو های وارداتی امروز
بررسی عملکرد بخاری خودروهای ایرانی، خارجی و هیبریدی
چگونه کمک فنر خودرو را در خانه بررسی کنیم؟ علائم خرابی و روشها
تاثیر شستوشوی موتور بر عملکرد خودرو
هنوز دیدگاهی ثبت نشده است. اولین نفری باشید که دیدگاه مینویسید!