افزایش عجیب قیمت خودروهای کارکرده؛ گران‌تر از صفرکیلومتر!
قیمت خودروهای کارکرده از مدل‌های صفرکیلومتر پیشی گرفته و شکاف قیمتی بازار به سود دلالان و زیان مصرف‌کنندگان شده است. سیاست قیمت‌گذاری دستوری و افزایش تورم، بازار خودرو را به سمت سرمایه‌گذاری و دلالی سوق داده است.
افزایش عجیب قیمت خودروهای کارکرده نسبت به مدل‌های صفرکیلومتر | ۱۲ اسفند ۱۴۰۳
در روزهای اخیر، بازار خودرو در ایران با پدیده‌ای کم‌سابقه روبه‌رو شده است: افزایش قیمت خودروهای کارکرده نسبت به نمونه‌های صفرکیلومتر کارخانه‌ای! این وضعیت که ناشی از سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری و افزایش تورم است، به یکی از مهم‌ترین چالش‌های اقتصادی کشور تبدیل شده است.
خودروهای کارکرده گران‌تر از صفرکیلومتر!
بررسی‌های بازار نشان می‌دهد که برخی از خودروهای کارکرده، قیمتی بالاتر از مدل‌های صفر خود دارند. به عنوان مثال، ساینا S دنده‌ای بنزینی که در کارخانه با قیمت ۴۱۴ میلیون تومان عرضه می‌شود، در بازار آزاد برای مدل ۱۴۰۱ به ۴۳۵ میلیون تومان رسیده است! این اختلاف قیمت، تنها یک نمونه از بازار آشفته خودرو در ایران است.
فاصله قیمتی، فرصت برای دلالان و زیان برای مصرف‌کنندگان
اصرار سیاست‌گذاران بر تعیین قیمت دستوری برای خودروها نه تنها منجر به کنترل بازار نشده، بلکه شرایط را برای واسطه‌گران و دلالان فراهم کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از خودروهای کارکرده، با قیمت‌هایی به مراتب بالاتر از مدل‌های صفر کیلومتر فروخته می‌شوند. به عنوان مثال:
- پژو ۲۰۷ پانوراما دنده‌ای با قیمت کارخانه‌ای ۴۹۹ میلیون تومان، اما مدل کارکرده ۱۴۰۱ آن در بازار ۷۶۰ میلیون تومان معامله می‌شود!
- شاهین GL دنده‌ای با قیمت کارخانه‌ای ۵۶۵ میلیون تومان، اما مدل کارکرده ۱۴۰۲ آن ۸۵۰ میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود.
این تفاوت قیمت، نشان‌دهنده رانت گسترده‌ای است که از شکاف بین قیمت کارخانه و بازار ایجاد شده و باعث سودجویی دلالان شده است.
چرا خودروهای کارکرده گران‌تر از نو هستند؟
سه عامل اصلی در ایجاد این وضعیت نقش دارند:
- سیاست قیمت‌گذاری دستوری: قیمت‌های غیرواقعی کارخانه‌ای، باعث ایجاد اختلاف شدید بین بازار و کارخانه شده است.
- افزایش تقاضای سرمایه‌ای: خودرو دیگر یک کالای مصرفی نیست، بلکه به یک دارایی سرمایه‌ای تبدیل شده است که ارزش خود را در برابر تورم حفظ می‌کند.
- کمبود عرضه و افزایش تورم: کاهش تولید و افزایش هزینه‌های ساخت خودرو، باعث شده تا خودروهای موجود در بازار با افزایش قیمت روبه‌رو شوند.
راه‌حل چیست؟
کارشناسان معتقدند که خروج از بحران فعلی، نیازمند تغییر در سیاست‌های قیمت‌گذاری و حذف واسطه‌ها است. پیشنهادهایی همچون قیمت‌گذاری شناور بر اساس نرخ ارز و تورم، افزایش تولید و عرضه خودرو، و نظارت موثر بر بازار می‌تواند به کاهش این ناهنجاری کمک کند.
با توجه به افزایش روزافزون قیمت‌ها و رشد تقاضای سفته‌بازی در بازار خودرو، به نظر می‌رسد که بدون تغییر اساسی در سیاست‌گذاری‌ها، فاصله قیمتی میان خودروهای کارخانه‌ای و کارکرده همچنان ادامه خواهد داشت.
