آموزش تمیز کردن و شستشوی رادیاتور بخاری در خانه

آموزش تمیز کردن و شستشوی رادیاتور بخاری در خانه

رادیاتور بخاری یکی از اجزای حیاتی سیستم گرمایش خودرو است که وظیفه دارد حرارت تولید شده توسط موتور را از طریق جریان آب گرم به داخل کابین منتقل کند. با گذشت زمان و استفاده مداوم از بخاری، این قطعه ممکن است به‌دلیل تجمع رسوبات، زنگ‌زدگی، گردوغبار یا مایعات خنک‌کننده آلوده، دچار گرفتگی شود. نتیجه‌ی این اتفاق، کاهش شدت گرما یا حتی باد سرد بخاری خودرو است. خوشبختانه با کمی دقت و استفاده از ابزارهای ساده، می‌توان رادیاتور بخاری را در خانه تمیز و شستشو داد بدون نیاز به مراجعه به تعمیرگاه.

عملکرد رادیاتور بخاری

رادیاتور بخاری از چند ردیف لوله باریک و پره‌های فلزی تشکیل شده که آب داغ موتور از درون آن عبور می‌کند. این حرارت به‌وسیله‌ی جریان هوا از پره‌ها به داخل کابین منتقل می‌شود. هرگونه رسوب یا جرم درون این لوله‌ها، باعث افت جریان مایع و کاهش راندمان گرمایی بخاری می‌شود. به همین دلیل، تمیز نگه داشتن این قطعه نقش مهمی در کارکرد مطلوب سیستم تهویه خودرو دارد.

دلایل کثیف شدن و گرفتگی رادیاتور بخاری

گرفتگی و کثیفی رادیاتور بخاری معمولاً به مرور زمان رخ می‌دهد. مهم‌ترین عوامل عبارت‌اند از:

1. استفاده از ضدیخ بی‌کیفیت یا بدون تعویض دوره‌ای
2. مایع خنک‌کننده پس از مدتی خاصیت ضد خوردگی خود را از دست داده و رسوباتی در مسیر رادیاتور باقی می‌گذارد.
3. زنگ‌زدگی داخل موتور یا سیستم خنک‌کننده
4. این ذرات ریز فلزی در مایع خنک‌کننده شناور می‌شوند و با گذر زمان، داخل کانال‌های باریک بخاری ته‌نشین می‌گردند.
5. گردوغبار و آلودگی محیطی
6. پره‌های بیرونی رادیاتور بخاری، مخصوصاً در خودروهایی با تهویه قوی، مستعد جذب گردوغبار و ذرات روغنی هستند.
7. نشتی مایع خنک‌کننده
8. هرگونه نشتی کوچک باعث تبخیر و تجمع رسوبات سفیدرنگ در بخش داخلی رادیاتور می‌شود.

نشانه‌های نیاز به شستشوی رادیاتور بخاری

اگر هر یک از موارد زیر را در خودرو مشاهده کردید، احتمالاً زمان آن رسیده که رادیاتور بخاری را تمیز کنید:

• بخاری خودرو باد سرد یا نیمه‌گرم می‌زند.
• بوی ضدیخ یا زنگ‌زدگی از بخاری به مشام می‌رسد.
• سطح آب رادیاتور موتور کاهش پیدا می‌کند.
• شیشه‌ها به‌درستی بخارزدایی نمی‌شوند.
• دمای موتور بیش از حد معمول بالا می‌رود.

ابزار و وسایل مورد نیاز برای شستشوی رادیاتور بخاری در خانه

قبل از شروع کار، بهتر است ابزارهای زیر را آماده کنید:

• دستکش کار و عینک ایمنی
• شیلنگ آب و ظرف جمع‌آوری مایع
• مایع جرم‌گیر مخصوص رادیاتور یا محلول سرکه و جوش‌شیرین
• قیف و شیلنگ باریک پلاستیکی
• آچار مناسب برای باز کردن بست‌های لوله بخاری
• حوله یا پارچه جاذب

آموزش مرحله‌به‌مرحله تمیز کردن و شستشوی رادیاتور بخاری در خانه

1. خاموش کردن موتور و تخلیه کامل سیستم خنک‌کننده

ابتدا اجازه دهید موتور خودرو کاملاً خنک شود. سپس با باز کردن درب رادیاتور یا درب منبع انبساط، مایع خنک‌کننده را تخلیه کنید. این کار باید با دقت انجام شود تا مایع ضدیخ روی قطعات دیگر نریزد.

2. جدا کردن شیلنگ‌های ورودی و خروجی بخاری

در اکثر خودروها، دو شیلنگ لاستیکی از موتور به سمت دیواره‌ی آتش می‌روند که به رادیاتور بخاری متصل هستند. با دقت این دو شیلنگ را باز کرده و در نظر داشته باشید که مقداری مایع باقی‌مانده از آن خارج می‌شود.

3. اتصال شیلنگ آب برای شستشوی اولیه

یکی از شیلنگ‌های بخاری را به شیلنگ آب وصل کرده و اجازه دهید آب به‌آرامی از سمت دیگر خارج شود. این مرحله کمک می‌کند تا رسوبات سبک شسته شوند. اگر آب خروجی تیره یا زنگ‌زده است، بدانید که رادیاتور کاملاً کثیف شده است.

4. شستشو با محلول تمیزکننده

برای پاک‌سازی دقیق‌تر، می‌توانید محلول سرکه و جوش‌شیرین یا مایع مخصوص رادیاتورشویی را داخل بخاری بریزید. بگذارید محلول ۱۵ تا ۳۰ دقیقه درون رادیاتور بماند تا رسوبات شل شوند. سپس با آب تمیز، شستشو را تکرار کنید تا جریان آب کاملاً شفاف شود.

5. هواگیری سیستم بخاری پس از نصب

پس از بستن شیلنگ‌ها و پر کردن مجدد مایع خنک‌کننده، باید سیستم را هواگیری کنید. برای این کار، خودرو را روشن کرده و بخاری را روی حداکثر دما بگذارید تا هوای محبوس از مدار خارج شود.

نکات مهم در هنگام شستشوی رادیاتور بخاری

• هرگز از فشار آب بسیار بالا استفاده نکنید، زیرا ممکن است پره‌های داخلی آسیب ببینند.
• از مایعات اسیدی قوی یا مواد شوینده صنعتی استفاده نکنید.
• در صورت نشت مایع از رادیاتور بخاری، آن را تعویض کنید زیرا تعمیر آن در خانه دشوار است.
• بهتر است هر ۲ سال یک‌بار رادیاتور بخاری و سیستم خنک‌کننده خودرو شستشو و سرویس شوند.

مزایای تمیز کردن رادیاتور بخاری

شستشوی منظم رادیاتور بخاری علاوه بر افزایش عمر این قطعه، فواید زیر را نیز دارد:

• افزایش راندمان گرمایش در روزهای سرد
• جلوگیری از داغ کردن موتور خودرو
• کاهش مصرف سوخت و افزایش بازده سیستم تهویه
• حذف بوی بد بخاری و بهبود کیفیت هوای داخل کابین

نتیجه‌گیری

تمیز کردن و شستشوی رادیاتور بخاری خودرو در خانه، یکی از روش‌های ساده اما مؤثر برای افزایش کارایی سیستم گرمایشی خودرو است. با رعایت مراحل بالا و استفاده از ابزارهای ابتدایی، می‌توان بدون نیاز به تعمیرگاه، بخاری خودرو را در شرایط ایده‌آل نگه داشت. اگر پس از شستشو همچنان بخاری گرمای مطلوبی تولید نمی‌کند، احتمالاً نیاز به تعویض کامل رادیاتور بخاری یا بررسی مایع خنک‌کننده دارید.