نحوه کار کمپرسور با کلاچ مغناطیسی

نحوه کار کمپرسور با کلاچ مغناطیسی | بررسی عملکرد دقیق و اصولی

کمپرسور با کلاچ مغناطیسی یکی از اجزای کلیدی سیستم تهویه مطبوع خودرو است که نقش حیاتی در خنک‌سازی کابین ایفا می‌کند. عملکرد دقیق این قطعه نه تنها بر راحتی سرنشینان تأثیر می‌گذارد بلکه در مصرف سوخت و عمر مفید قطعات خودرو نیز اثرگذار است. در این مقاله، به‌صورت جامع و فنی به بررسی نحوه کار کمپرسور با کلاچ مغناطیسی می‌پردازیم.

کمپرسور کولر خودرو چیست؟

کمپرسور کولر خودرو (A/C Compressor) دستگاهی است که وظیفه فشرده‌سازی گاز مبرد (معمولاً گاز R134a یا R1234yf) را بر عهده دارد و این گاز را به سمت کندانسور هدایت می‌کند. در سیستم‌هایی که از کلاچ مغناطیسی (Magnetic Clutch) بهره می‌برند، کمپرسور به‌صورت مکانیکی به موتور خودرو متصل می‌شود، اما تنها در صورت نیاز وارد مدار می‌گردد.

کلاچ مغناطیسی چیست و چه نقشی در کمپرسور دارد؟

کلاچ مغناطیسی (Electromagnetic Clutch) یا کلاچ الکترومغناطیسی، نوعی کوپلینگ است که با استفاده از یک میدان مغناطیسی، بین میل‌لنگ موتور و کمپرسور اتصال یا قطع ایجاد می‌کند. این سیستم باعث می‌شود کمپرسور تنها در زمان روشن بودن کولر کار کند و در سایر مواقع بیکار بماند، در نتیجه:

• مصرف سوخت کاهش می‌یابد
• از استهلاک زودهنگام کمپرسور جلوگیری می‌شود
• عملکرد کولر کنترل‌شده‌تر می‌شود

اجزای اصلی کمپرسور با کلاچ مغناطیسی

1. پولی (Pulley)
2. همواره با موتور خودرو در حال چرخش است.
3. کلاچ (Clutch Plate)
4. صفحه‌ای که به شفت کمپرسور متصل است.
5. سیم‌پیچ الکترومغناطیسی (Magnetic Coil)
6. در صورت دریافت جریان برق، میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند.
7. یاتاقان‌ها و فنرها
8. وظیفه نگهداری و بازگرداندن صفحه کلاچ را دارند.

نحوه عملکرد کمپرسور با کلاچ مغناطیسی

مرحله اول: آماده‌به‌کار بودن

در حالت عادی و زمانی که کولر خودرو خاموش است، کمپرسور در حالت غیرفعال قرار دارد. پولی کمپرسور به دلیل اتصال به تسمه موتور در حال چرخش است، اما صفحه کلاچ جدا بوده و شفت کمپرسور نمی‌چرخد.

مرحله دوم: روشن شدن کولر

زمانی که راننده کولر خودرو را روشن می‌کند:

1. برق به سیم‌پیچ مغناطیسی کمپرسور ارسال می‌شود.
2. میدان مغناطیسی قوی ایجاد شده باعث جذب صفحه کلاچ به پولی می‌گردد.
3. صفحه کلاچ که به شفت کمپرسور متصل است، هم‌زمان با پولی شروع به چرخیدن می‌کند.
4. شفت کمپرسور به حرکت درآمده و فرآیند فشرده‌سازی گاز مبرد آغاز می‌شود.

مرحله سوم: خاموش شدن کولر

با خاموش شدن کولر یا رسیدن دمای کابین به مقدار دلخواه:

• جریان برق سیم‌پیچ قطع می‌شود
• میدان مغناطیسی از بین می‌رود
• فنر بازگشت صفحه کلاچ را از پولی جدا می‌کند
• کمپرسور از مدار خارج می‌شود

مزایای استفاده از کلاچ مغناطیسی در کمپرسور

• صرفه‌جویی در مصرف انرژی
• طول عمر بیشتر کمپرسور
• عدم بار اضافی بر روی موتور در زمان خاموش بودن کولر
• کنترل دقیق روشن/خاموش شدن کمپرسور

دلایل خرابی کلاچ مغناطیسی کمپرسور

1. سوختن سیم‌پیچ مغناطیسی
2. بر اثر افزایش دما یا اتصال کوتاه
3. فرسودگی صفحه کلاچ یا پولی
4. به دلیل کارکرد مداوم و عدم تعویض به موقع
5. خرابی بلبرینگ یا یاتاقان‌ها
6. نشتی گاز مبرد و روشن ماندن مداوم کمپرسور

علائم خرابی کمپرسور با کلاچ مغناطیسی

• کولر باد گرم می‌زند
• صدای غیرعادی از کمپرسور هنگام روشن شدن
• عدم درگیر شدن صفحه کلاچ هنگام روشن کردن کولر
• روشن بودن کولر ولی نچرخیدن شفت کمپرسور

تست سلامت کلاچ مغناطیسی کمپرسور

روش دستی:

1. روشن کردن کولر
2. مشاهده صفحه کلاچ از جلو (باید بچرخد)
3. در صورت ثابت ماندن کلاچ با وجود روشن بودن کولر، احتمال خرابی وجود دارد

روش تخصصی:

• اندازه‌گیری مقاومت سیم‌پیچ با مولتی‌متر
• بررسی ولتاژ ورودی به سیم‌پیچ
• استفاده از دستگاه دیاگ خودرو

جمع‌بندی

کمپرسور با کلاچ مغناطیسی یکی از پیشرفته‌ترین راهکارها برای کنترل بهینه عملکرد سیستم تهویه خودرو است. این سیستم با استفاده از نیروی مغناطیسی، فقط در زمان نیاز وارد مدار می‌شود و همین موضوع، بهره‌وری، دوام و راحتی را افزایش می‌دهد. شناخت عملکرد دقیق آن به رانندگان و تعمیرکاران کمک می‌کند تا در صورت بروز مشکل، سریع‌تر و اقتصادی‌تر اقدام به رفع آن کنند.